Ieder jaar maar weer spelen ze het klaar, met vereende kracht wringen ze zich naar boven. En zie, het worden er elk jaar meer die de strijd aangaan om hun kop boven het maaiveld uit te steken. Ja, overal in het arboretum bruisen ze de grond uit. Al vanaf begin februari, zijn de eerste gesignaleerd, maar de strijd gaat door tot in mei. Gelukkig maar, want door hun strijd kunnen de vele bollen en knollen die in de Notoarestoen staan ons in deze tijd van het jaar het ultieme lentegevoel geven. De notaris heeft in het verleden er al veel aangeplant. In het archief zijn de aankooplijsten nog terug te vinden. Door zijn inspanning kunnen we nu hiervan volop genieten.
Maar de afgelopen jaren hebben we ieder najaar nieuwe soorten en rassen aan het sortiment toegevoegd zodat het er elk jaar meer worden. Er staan verspreid over het hele arboretum grote, mindere grote en zelfs hele kleine groepen van lentebodes, zoals winterakonieten, sneeuwklokjes, sneeuwroem, boshyacinten in diverse soorten, krokus, een breed sortiment ouderwetse en moderne rassen van de narcis, botanische tulpenrassen, blauwe druifjes in meerdere soorten, daslook, anemone-soorten, Italiaanse aronskelk, speenkruidrassen, lenteklokjes, en nog veel meer.
Laat je verrassen door al die verschillende soorten lentebloeiers.Kijk rond, en ontdek, maar vooral geniet er nu van, want de komende periode heeft het arboretum iedere week een andere kleur.
Maar waarom hebben sommige planten bol- of knolvormige organen onder de grond? Laten we voorop stellen planten doen niets voor niets, ze hebben er een bedoeling mee. Als je kijkt waar deze planten van oorsprong vandaan komen merk je dat ze groeien in gebieden waar het in de zomermaanden behoorlijk droog is, of ze groeien in bossen waar het gesloten bladerdek voorkomt dat er licht op de bodem valt. Nu zijn water en licht twee belangrijke groeivoorwaarden voor planten.
Zonder water zou de plant verdrogen, en zonder licht kan de plant geen suiker, een belangrijke voedingsbron, maken. Door het aanleggen van opslagschuren (bollen en knollen) kan er een voorraad aan water en voeding worden opgeslagen om de moeilijke perioden van droogte of het ontbreken van licht te overbruggen. Om die voorraadschuren vol te krijgen moeten deze planten er op tijd bij zijn. Voordat de droogte invalt moet er water worden gehamsterd. En om van het licht te profiteren moeten de bosplanten hun belangrijkste groeiperiode hebben in de tijd dat de bomen hun bladeren nog niet of nauwelijks ontwikkeld hebben. Vandaar dat bol- en knolgewassen zo kenmerkend zijn voor de lenteperiode.
Maar ik spreek steeds van bollen of knollen. Zit daar verschil in dan? Ja, daar zit verschil in.
Eerst maar eens even de biologieles opfrissen. Planten kennen eigenlijk maar drie hoofdorganen, namelijk wortels, stengels en bladeren. Alle andere organen zijn hiervan afgeleid, ook bollen en knollen. Zo ogenschijnlijk zit er weinig verschil tussen bollen of knollen, maar als je kijkt welk hoofdorgaan de plant heeft gebruikt om te verbouwen tot voorraadschuur dan zijn bollen eigenlijk bladeren. Knollen daarentegen zijn ontstaan uit vervormde stengels of wortels.
Martin Spiljart